Innowacyjne podejście do projektowania i wdrażania strategii

Przez lata swojej pracy uczestniczyłem w wielu zróżnicowanych projektach budowy strategii dla różnych firm i korporacji. Schemat tworzenia strategii zawsze był podobny – szereg warsztatów strategicznych prowadziło do powstania planu strategicznego firmy. To czego mi zawsze w tych strategiach brakowało to innowacyjności. Często miałem wrażenie, że te strategie interpolowały przeszłość i nakładały ją na przyszłość z niewielkimi ambicjami. Tu pewnie warto powiedzieć, że jest to i tak wartościowy proces i z pewnością firma nawet z tak opracowaną strategią jest lepiej zarządzana od firm, które w ogóle nie tworzą sformalizowanych planów strategicznych.

Formułowanie wizji firmy i budowa strategii firmy na przykładach

Dużym wydarzeniem i olbrzymią inspiracją dla mnie było ukazanie się na rynku książki Blue Ocean Strategy i kilka lat później książki pod tytułem Blue Ocean Shift. W skrócie mówiąc koncepcja Strategii Błękitnego Oceanu mówi o potrzebie wyraźnego wyróżniania się firm na tle konkurencji po to, aby stworzyć sobie własną przestrzeń na rynku. Oczywiście nie jest to łatwe ale jednak wiele przykładów firm pokazuje, że jest to możliwe. Opiszę dwa przykłady firm, które z sukcesem poszły tą drogą.

Jedna firma to duża spółka developerska, gdzie Prezes miał następującą wizję rozwoju swojej organizacji – „za trzy lata będziemy budować dwa razy więcej mieszkań niż obecnie, ale obsłużymy je tą samą ilością ludzi jaką mamy obecnie”.

Gdy pracownicy firmy usłyszeli tak sformułowaną strategię -pierwsza reakcja była taka, że jest to absurd, a być może nawet że z Prezesem „jest coś nie tak”. Z Prezesem było jednak wszystko jak najbardziej w porządku. W swoim myśleniu strategicznym zakwestionował on pewien oczywisty dla rynku fakt, a mianowicie, że wzrost sprzedaży wymaga zwiększania liczby pracowników w firmie- bo przecież ktoś musi ten wzrost obsłużyć. A co by było, gdyby na tyle usprawnić procesy w firmie i je scyfryzować w maksymalnym stopniu, że ci sami ludzie bez problemu obsłużą dwa razy więcej mieszkań? I w ten sposób rozpoczął się szereg projektów w firmie, z których każdy miał usprawnić i zinformatyzować kluczowy proces w organizacji.

Drugi przykład to francuska korporacja Groupe SEB, produkująca różnego typu urządzenia domowe między innymi do kuchni. Firma ta konkurowała na rynku urządzeń do robienia frytek. Wszystkie firmy na tym rynku konkurowały w podobny sposób dostarczając klientom urządzenia do smażenia frytek. Te urządzenia z różnych firm niewiele się między sobą różniły więc konkurencja wśród wiodących firm opierała się na proponowaniu konkurencyjnej ceny, co jednak ma swoje granice. Dodatkowo sam proces tworzenia frytek był dość niekonkurencyjny. Duże frytkownice wymagają energii, dużej ilości oleju, a na dodatek sam proces utylizacji oleju jest uciążliwy. Z powodu takiej konstrukcji procesu wytwarzania frytek rynek ten się kurczył po kilka procent co roku. Wszystkie firmy wychodziły z założenia, że frytki trzeba usmażyć.

To założenie zostało jednak zakwestionowane przez ówczesnego prezesa SEB Group. Pomyślał on, że może warto to całe podejście zakwestionować i wyjść z założenia, że frytki nie muszą być ani smażone ani nie muszą wymagać oleju. SEB Group poszedł tą drogą poprzez co wyraźnie odróżnił się od konkurencji, zarejestrował szereg patentów i przez to stworzył nowy rynek – błękitny ocean w swojej branży.

Wdrożenie strategii w organizacji poprzez realizację projektów

Wiele osób może powiedzieć, że wizje się łatwo formułuje – chociaż osobiście się z tym nie zgadzam – a najtrudniej taką strategię w organizacji wprowadzić z sukcesem w życie. W tym przypadku nie potrzeba już wizjonerskich zdolności, a dobrego zarządzania organizacją. W opisanym powyżej przykładzie firmy developerskiej sformułowano konkretne cele strategiczne, a następnie dla każdego celu zdefiniowano projekty, które miały pomóc go zrealizować. Aby się upewnić, że cele są poprzez projekty osiągane warto dla każdego celu (nie projektu) opracować zestawy KPI (kluczowe wskaźniki efektywności) i systematycznie je analizować.

Przykład czytelnego powiązania celów strategicznych firmy z projektami pokazano na ilustracji poniżej, która pochodzi z programu do zarządzania projektami i portfelami projektów FlexiProject. Kolejne ilustracje pokazują powiązanie celów strategicznych firmy z projektami, obserwowanie statusu realizacji pojedynczego celu oraz powiązanie celów strategiczny z KPI:

Podsumowanie

Mam nadzieję, że ten krótki artykuł zainspiruje część firm do chęci wyróżniania się swoich organizacji na rynku, kwestionowania otaczającej rzeczywistości i poszukiwania dla siebie Błękitnego Oceanu. Mądrze budowana strategia najczęściej się sprawdza pod warunkiem, że raz dobrze ją opracujemy, a dwa, że dobrze ją wdrożymy. Jeśli chodzi o wdrożenie to warto podeprzeć się dobrym programem do zarządzania projektami i portfelami projektów jak choćby FlexiProject.

Autor: Włodzimierz Makowski, Członek Zarządu FlexiProject.